Wybrane metody terapeutyczne stosowane w Centrum Kształcenia i Rehabilitacji

CKiR powstało 25 lat temu z inicjatywy profesora M. Weissa jako Ośrodek Szkolenia Inwalidów. Centrum położone jest w Konstancinie, malowniczej miejscowości słynącej z walorów klimatycznych, rekreacyjnych oraz turystycznych. O zaletach klimatycznych Konstancina decyduje źródło i tężnia solankowa oraz mikroklimat ukształtowany przez suche piaszczyste podłoże, bliskość pasm leśnych z przewagą sosny. Ośrodek znajduje się na terenie Chojnowskiego Parku Krajobrazowego.

Wybrane metody terapeutyczne stosowane w Centrum Kształcenia i Rehabilitacji SpW ciągu ostatnich kilku lat CKiR dynamicznie poszerzyło zakres świadczonych usług w zakresie rehabilitacji leczniczej schorzeń narządu ruchu. Centrum jest ośrodkiem jednym z największych w Polsce, działającym zgodnie z modelem rehabilitacji kompleksowej propagowanym przez profesora W. Degę. Do dyspozycji pacjentów są poradnie: rehabilitacyjna, reumatologiczna i ortopedyczna, a także oddział stacjonarny. Możliwe są konsultacje z psychologiem, pracownikiem socjalnym i specjalistami w zakresie zaopatrzenia ortopedycznego. Każdy pacjent jest badany przez lekarza i na tej podstawie ma przepisywany odpowiedni program leczenia.

Znane jest powszechnie określenie wielkiego filozofa francuskiego Pascala, który żył w XVII w.: „ Ruch to życie, bezruch to śmierć”. Także pogląd Tissota z końca XVIII w., iż ruchem można zastąpić każdy lek, a ruchu nie można zastąpić żadnym, jest stale aktualny. Dlatego też w CKiR duży nacisk kładzie się na program i instruktaż ćwiczeń.

Pacjenci mają możliwość korzystania z sal gimnastycznych, basenu, siłowni. Większość chorych uczestniczy w ćwiczeniach indywidualnych. Terapeuci w zależności od rodzaju schorzenia dobierają odpowiednią metodę leczniczą. Mamy tu do dyspozycji m.in.: ćwiczenia w systemie bloczkowo–ciężarkowym, ćwiczenia równoważne, oddechowe, relaksacyjne, naukę chodu, wyciągi, terapię manualną, metody PNF, Cyriax, Bobath, Mc Kenzie – sprawdzone od wielu lat w Polsce i na świecie. Wybrane sposoby lecznicze zostaną tu bardzo skrótowo omówione.

Terapia manualna jest to leczenie dysfunkcji narządu ruchu przy pomocy rąk terapeuty. Metoda leczenia manualnego ma ponad 100 letnią tradycję, cieszy się popularnością w Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej. Metoda ta jest skuteczna w leczeniu wielu przypadków zespołów bólowych np. dyskopatii, rwy kulszowej, bólów stawowych i mięśniowych, bólów głowy, migren, przy korektach wad postawy.

Metoda Cyriax opracował ją doktor Jemes Cyriax. Metoda ta obejmuje badanie i leczenie tkanek miękkich takich jak; mięśnie, ścięgna, więzadła, ciałka stawowe, krążki międzykręgowe. Leczenie następuje przez głęboki masaż poprzeczny, manipulacje ręczne, naciąganie oraz wstrzyknięcia dostawowe.

PNF- jest to koncepcja która powstała w 1946 r w klinice kalifornijskiej. Polega ona m.in. na postrzeganiu chorego w sposób całościowy, wykorzystując do terapii silne i zdrowe regiony ciała. PNF to cała gama ćwiczeń i działań obejmujących terapię na macie, naukę chodu, ćwiczenia mięśni mimicznych, a także pracę nad takimi funkcjami jak oddychanie, żucie i połykanie. W tej metodzie chory jest partnerem terapeuty, określa zakres i granice działania.

Metoda NDT Bobath- zastosowana przez Bertę i Karla Bobath w latach 40 – tych w Wielkiej Brytanii. To jedna z częściej stosowanych obecnie metod leczenia zaburzeń neurorozwojowych i ogniskowych uszkodzeń mózgu. Polega na stosowaniu odpowiednich ćwiczeń oraz prowadzenia manipulacji punktami kluczowymi, do których autorzy zaliczyli:- głowę,szyję i tułów, obręcz barkową i kończyny górne, obręcz biodrową i kończyny dolne. Metoda ta pomaga zdobyć lub odzyskać umiejętności ruchowe, przywrócić pełen zakres ruchomości stawowej.

Metoda Mc Kenzie - zastosowana przez Mc Kenzie w Nowej Zelandii w latach 50 – tych, jest jedną z najpowszechniej wykorzystywanych w chwili obecnej w przypadkach dolegliwości bólowych. W metodzie wykorzystywane są najczęściej ćwiczenia wykonywane samodzielnie przez pacjenta, mobilizacje i manipulacje wykonywane przez terapeutę.

W CKiR stosowany jest praktycznie cały zakres medycyny fizykalnej. Jest to dział lecznictwa, w którym wykorzystuje się czynniki fizyczne występujące w przyrodzie lub wytworzone przez różnego rodzaju urządzenia np. urządzenia dostarczające energii cieplnej (łaźnia parowa, diatermia, hydrokolator), prądu stałego (kąpiel czterokomorowa, galwanizacja, jonoforeza) prądów małej częstotliwości (diadynamik), prądu średniej częstotliwości (prądy interferencyjne Nemeca), promieniowanie świetlne (lasery), ultradzwięki, pole magnetyczne niskiej częstotliwości (magnetronik), zabiegi wodne (masaż wirowy, ćwiczenia w wodzie, bicze szkockie), nadmuchy zimnem i krioterapia ogólnoustrojowa. Są to w większości zabiegi zmniejszające ból, działające przeciwzapalnie, przekrwiennie, zmniejszające nadmierne napięcie mięśni. Właściwości niektórych z nich wykorzystuje się również w celu usprawnienia procesów odżywczych i przemiany materii tkanek.

Na uwagę zasługuje to że, w CKiR pacjenci mogą korzystać z nowej metody leczenia zimnem w kriokomorze. Lecznicza temperatura mieści się w zakresie od minus 110 do minus 140 stopni Celsjusza. Miejscowe skutki działania to:
- zmniejszenie bólu
- zmniejszenie obrzęku
- poprawa siły mięśniowej
- działanie przeciwzapalne
- działanie przeciwdepresyjne

Centrum posiada jedną z najnowocześniejszych komór w Polsce. Jest to tzw. kriokomora otwarta, jej wejście i górna część są oszklone. Dzięki temu jest przyjazna dla pacjenta. Do zabiegów fizykalnych i ćwiczeń istnieją określone przeciwwskazania, dlatego schemat leczenia ustala się na podstawie badania lekarskiego.

Metody stosowane w CKiR pozwalają, dzięki swej różnorodności, poprzez zaprogramowanie kompleksowego postępowania, na przywrócenie pacjentom optymalnej sprawności fizycznej i psychicznej. Wykorzystanie leczniczego wpływu klimatu, ćwiczeń fizycznych, masaży oraz czynników fizykalnych stwarza zespół bodźców korzystnie oddziałujących na organizm człowieka chorego, jak również osób zdrowych w ramach odnowy biologicznej.

Opracowała lek. med. Teresa Klonowska – Stajniak

Zapraszamy na naszą stronę internetową www.ckir.pl